Hamile kalmayı planlayan biri için gebelik öncesi dönemde yapılması gereken bazı önemli hazırlıklar vardır. Bunlar hem anne adayının sağlığını korur hem de sağlıklı bir gebelik ve bebek gelişimi için temel oluşturur. Aşağıda adım adım özetledim:
1. Doktor kontrolü
- Kadın doğum uzmanına git: Genel bir muayene, rahim ve yumurtalıkların ultrasonla değerlendirilmesi yapılır.
- Kan testleri: Demir, D vitamini, tiroid, prolaktin, B12, folik asit gibi değerler kontrol edilir.
- Enfeksiyon taraması: Toksoplazma, rubella (kızamıkçık), hepatit B/C, HIV testleri istenebilir.
- Aşılar: Kızamıkçık, tetanoz, hepatit B gibi eksik aşılar gebelikten en az 1 ay önce tamamlanmalıdır.
2. Folik asit kullanımı
- Hamilelik planlanır planlanmaz (hatta en az 1 ay öncesinden) başlanmalıdır.
- Günlük doz: 400 mikrogram (0.4 mg).
- Sinir sistemi gelişimi için çok önemlidir; bebekte nöral tüp defekti (omurga açıklığı) riskini azaltır.
3. Beslenme düzeni
- Taze sebze, meyve, tam tahıl, balık, yumurta ve süt ürünleri içeren dengeli bir diyet uygulanmalıdır.
- Fast food, işlenmiş gıda, şekerli içecekler azaltılmalı.
- Kafein (kahve, enerji içeceği) günde 1 fincandan fazla olmamalı.
- Alkol ve sigara kesinlikle bırakılmalıdır.
4. Kilo ve yaşam tarzı
- Vücut kitle indeksi (BMI) 18.5–24.9 aralığında olmalıdır.
Aşırı kilo ya da zayıflık yumurtlama düzenini ve gebelik şansını etkiler. - Düzenli egzersiz: Haftada 3–4 gün, tempolu yürüyüş gibi hafif egzersizler yapılabilir.
- Uyku düzeni (7–8 saat/gün) hormonal denge açısından önemlidir.
5. Adet döngüsünü takip etme
- Yumurtlama zamanı (genellikle adet başlangıcından 14 gün önce) belirlenmelidir.
- Ovulasyon testleri, vücut ısısı takibi veya vajinal akıntı değişimleriyle takip yapılabilir.
- Gebelik için en uygun dönem: yumurtlamadan 2 gün önce ve yumurtlama günü.
6. Zararlı maddelerden kaçınma
- Sigara ve pasif içicilik, sperm ve yumurta kalitesini düşürür.
- Alkol doğurganlığı azaltır.
- Rastgele ilaç kullanımı (özellikle ağrı kesici, antibiyotik, bitkisel karışımlar) bırakılmalıdır.
7. Eşin de kontrole gitmesi
- Erkekte sperm kalitesi de doğurganlıkta belirleyicidir.
- Gerekirse sperm analizi (spermiogram) yapılabilir.